20 Ekim 2017 Cuma



Sultanlar - Şehzadeler -Tılsımlı Gömlekler Giyerlermiş.


nazanss.blogspot.com





Tılsımlı gömleklerin kimin tarafından tam yapıldıkları bilinmiyor.
Aradan asırlar geçmiş.
Gömleklerden kalanların üzerinde yapılan çalışmalardan neler olduğu öğrenilmek üzere araştırılmış.
Gömleklerin üzerindeki simgeler bir hayli ilgi çektiğinden üzerinde araştırma yapılması kararı alınmış.
Simgeler sayesinde bazı tahminler yapıla bilinmiş.
Bazı gömleklerde akrep motifi var.
Halk arasında akrep efsunu olarak bilinen, yılan ve akrep gibi sürüngenlerin sokmasına karşı, onların uyutulup zararsız hale getirildiği inancı varmış.
Bu efsunu en iyi yapanların Rufai tarikatı şeyhleri ve mensuplarıymış.
Rufai şeyhlerinin türbelerinin tasvirlerinde bu sürüngenler oluyormuş.
Yılan, akrep gibi hayvanların sokmasına karşı koruduğuna inanılan bu yazılı gömleklerin, Rufai şeyhleri tarafından hazırlandığı zannediliyormuş.
Konya ve Edirne Mevlevî şeyhlerinden Sinan Dede'nin bazı padişahlara gömlek hazırladığı biliniyormuş.
Zaten tek bilinen de oymuş.
Bunlar sırasıyla II. Bayezid, I. Selim, I. Süleyman, II. Selim ve III. Murad. Özellikle I. Selim, İran seferine giderken hayır duasını almış.”

30 Mart 1477 Pazar gecesi güneş koç burcunda,
19 derecede iken
Saat 3'ü 57 dakika geçerek başlandığı,
29 Mart 1480 Salı gecesi güneş yine koç burcunda 19 derecede iken
Saat 12'i 36 dakika geçe bitirildiği…”

Gömlek için bu kadar açık bir tarih verilmesi burçların insan üzerinde ne kadar etkili olduğuna inanıldığını gösteriyor. Bu örnekten de anlaşılacağı üzere gömleklerin yazımına müneccim denilen günümüz astrologlarının tespit ettiği tarihe göre başlanılmış.

İlm-i nücüm (yıldız bilimi) ile uğraşan müneccimler başvurulan bir iş için eşref saat denilen uğurlu saati tespit edip işin bu saatte yapılmasını önerirlermiş.

Eşref saati sadrazama sadaret mührünün verilmesi, harp ilânı gibi çok ciddi konulardan ziyaret saatinin seçimine kadar her konuda uygulanıyormuş.

Gömlekler üzerinde yazılar genellikle geometrik şekiller içine yazılmış. Bununla beraber hiçbir geometrik bölünme olmadan düz satırlar halinde zemine de yazılmış.

Gömlek yüzeyine kare, dikdörtgen, baklava, daire, yarım daire, üçgen şekilleri çiziliyor, içleri ayrıca karelere bölünerek içine vefk (rakamlar) ve cifr (harfler) yazılıyormuş.

Ebced hesabına göre Arap alfabesindeki her harfin sayısal olarak bir değeri vardır. Harflerin dizilişine göre hesap edilerek Kuran'ın istenilen ayeti gizemli bir şekilde ifade edilmiş.

Kur'an surelerinden başka gömleklerde; İlahi kudrete sahip olduğuna inanılan;

Esma’ül-Hüsna (Allah'ın 99 adı),
Dört meleğin adı (Mikail, Cebrail, Azrail, İsrafil),
Hz. Muhammed'in hilye-i şerifi (tasviri),
Nübüvvet mührü (peygamberlik işareti)
Hadisleri, onun için yazılan Kaside-i Bürde,
Hz. Ali'nin eşkâli,
Şiirler, dualar, istek ve yakarışlar yer alıyor.
Bazen enseye, bazen etek ucuna, bazen kâğıt etiket gömleğin ait olduğu sultanın adı,
Tarih ve usta adı da yazılı...

Tılsımlı gömleklere dair ilk bilgiye Kur'an-ı Kerim'deki Yusuf Suresi’nde rastlanılır. Bu surede Yusuf Peygamber’in, Mısır’ın azizi olduğu sıralarda kardeşlerine vererek babası Yakup peygambere gönderdiği bir gömlekten bahsedilir.

Yakup peygamber, bunu yüzüne sürünce oğlunun ayrılığı ile ağlamaktan görmez olan gözleri açılır. Bu gömlekler, bir rivayete göre de, Cebrail'in, İbrahim Peygamber, Nemrut tarafından ateşe atıldığı zaman, Allah'ın emriyle cennetten getirip ona giydirdiği çok ince bir gömlektir. Bu gömlek İbrahim’den çocuklarına kalır.

Yakup peygamber de onu bir muska içine koyarak gizlice oğlu Yusuf’un boynuna takar. Kardeşleri kıskançlıktan Yusuf’u kuyuya attıkları zaman da Cebrail, gömleği saklı olduğu muskadan çıkarıp ona giydirir.”

Gömleklerin üzerine celi, sülüs, kufi yazıyla işlenen ayetler ve dualar kare, yıldız gibi geometrik şekillerin ya da Kadem-i Saadet, Süleyman Mührü, Zülfikâr, lale gibi anlamlı motiflerin içine yazılmış.

Peygamber Efendimizin nübüvvet mührü, Hilye-i Şerif ve O’nun için yazılan
Kaside-i Bürde’yle bezenmiş dört gömlek yer alıyormuş.

Ancak diğer gömlekler üzerinde de yine Peygamberimize ait Kadem-i Saadet ve Nalın-ı Saadet motifleri kullanılmış.

Topkapı sarayında Cem Sultan’a ait bir gömlek var.

2. Selim’e Hürrem Sultan tarafından diktirilen gömlek yalnızca Selim ve Bayezid arasındaki taht mücadelesini değil, Rüstem Paşa’nın entrikalarıyla boğdurulan Şehzade Mustafa’nın hazin sonunu da anlatıyormuş…

Tılsımlı gömleklerden parası olanlarda yararlanmış. Hele saray çevresinde üst düzeyde olanlar mutlaka yaptırmışlar. Bazıları isteklerini yazdırmış, bazıları dualar yazdırmış, bazıları bahtlarının açılmasını, şanslarının çok olmasını istemiş. Kimileri de direk dileklerini dokutmuşlar.

Şu var ki bu tılsımlı gömleklerin tılsımına herkes inanıyormuş.
İnanılmamış olunsa asırlarca tılsımlı gömlekler yaptırılır mıydı?
Halkta bu gömleklerden yaptırıyorlarmış, onlar kısmet açılmasından, akrep yılan sokmasının konmasına ve eşlerine güzel görülmelerini isteyecek kadar inanıyorlarmış.



Nazan Şara Şatana


nazanss.blogspot.com





Hiç yorum yok:

Yorum Gönder