Harun-i Reşit’in şair olduğunu biliyor musunuz?

Harun Reşit döneminde bir bilim ve sanat merkezi durumuna gelen sarayda, sanata ve sanatçılara büyük değer verilirmiş.

nazanss.blgspot.com

8. yüzyılda Arap Abbasi Halifesi Harun Reşid zamanında Bağdat önemli bir kozmopolit şehirmiş.

İran, Çin, Hindistan, Afrika ve Avrupa’dan gelen tüccarlar ile dolup taşmaktaymış.

Bu dönemde, şehrin kültürel yapısı da gelişmiş, Arap kültürü, özellikle diğer Doğu kültürleriyle harmanlanmış.

Harun Reşid ya da Harun el-Reşid bin Muhammed bin al-Mansur, beşinci ve en tanınmış Abbasi halifesidir.

Bin bir gece masallarını okumuş olanlar Harun reşid’i bilirler.

Masalları çok seven bende bilirim. Sizlere onu tanıtmak istedim.

Harun Reşit adı geçince o adın içeriğinde neler var bilelim istedim.

Harun Reşit denilince akla Bağdat gelir.

Bin bir gece masalları gelir.

Bir yerde Bağdat için şöyle diyor:

Dicle kenarında şairlerin şiirler söylediği, sarayın büyülü bahçelerinde nedimelerin musiki icra ettiği, nakkaşların çekiç seslerinin semalara yükseldiği ışıltılı şehir…

İhtişamı, masallar söyletmiş şehir…

Değişik dinlerden, ırklardan ve renklerden insanların birlikte yaşadığı barış şehri…

Kâşanelerinin önündeki mermer çeşmelerin lülelerinden, hurma ve bal şerbetlerinin aktığı cömert şehir…

Yüz binlerce ilim adamının, Hadis, Tefsir, Fıkıh gibi ilimlerle meşgul olduğu ilim merkezi...

Eşsiz ve nadide el yazma kitaplarla dolu ilim hazinesi kütüphaneleri barındıran kültür kenti…

Harun Reşit bu ışıltılı şehrin sultanıydı… Abbasiler en parlak dönemini yaşıyordu...

Âlimler, sanatkârlar, cariyeler, köleler Bağdat'a akıyordu.

Eskilerden çok eskilerden anlatılanlar.

Adına fi tarihi deniliyor.

Tarihe ismini bırakmışlardan biri Harun Reşit…

Onu tanıyalım.

Harun Reşit'in yirmi üç yıllık hükümdarlığı zamanı, Abbasi İmparatorluğu'nun en parlak dönemiymiş.

Uygarlıkta büyük bir ilerleme görülmüş.

Harun Reşit, bilime ve sanata değer vermiş.

Sarayında değerli kişileri toplamış.

Bu dönemin saray hayatını canlandıran bin bir gece masalları, ona doğuda ve batıda büyük bir ün kazandırmış.

Harun Reşit, 763 yılında bugünkü İran toprakları içindeki Rey kentinde doğmuş. Babası 3. Abbasî halifesi Mehdî’ymiş.

Babasının Bağdat’taki sarayında yetişen Harun Reşit; İslâm bilimleri, hukuk, edebiyat ve tarih gibi değişik konularda eğitim almış.

On yedi yaşına geldiğinde, Bizans İmparatorluğu’na karşı girişilen bazı seferlerde ordunun başında bulunmuş.

782 yılında ordusuyla birlikte İstanbul Boğazı’na kadar ilerlemiş.

Bu başarılarından dolayı, ağabeyi Hadi’den sonra tahtın ikinci vârisi olmuş ve Tunus, Mısır, Suriye ve Azerbaycan valiliklerine getirilmiş.

Harun Reşit’in kısa sürede büyük başarılar kazanmasında, özel öğretmeni Yahya Bermek’in önemli bir rolü varmış.

Babası Mehdî’nin ölümünden sonra, halifeliğe ağabeyi Hadi getirilmiş.

Yeni halife Hadi, kısa bir süre sonra ölmüş.

Tahta geçen Harun Reşit, Akdeniz’den Hindistan’a kadar çok geniş topraklar üzerine yayılmış olan büyük bir imparatorluğun yönetimini ele almış.

Harun Reşit’in halifeliği zamanında Abbasî Devleti ekonomik, ticarî ve kültürel yönden en gelişmiş dönemini yaşamış.

İleri bir tarım etkinliğine sahip olan ülkede kervan yollarının güvenliği sağlandı ve birçok bölgede yeni sulama alanları açılmış.

Ülkesinde huzur ve barış ortamını sağlayan Harun Reşit’in her buyruğu değişmez bir kanun niteliğindeymiş.

Bin bir Gece Masallarında anlatıldığına göre; yanına yalnızca cellâdını alarak, geceleri Bağdat sokaklarında dolaşır, tanınmamak için kılık değiştirirmiş.

Ayrıca Harun Reşit döneminde bir bilim ve sanat merkezi durumuna gelen sarayda, sanata ve sanatçılara büyük değer verilirmiş.

Kendisinin de şair olması nedeniyle, özellikle şairlere büyük yakınlık gösterdiği ve onları sarayında ağırladığı bilinmekteymiş.

Kimse boşuna tarihe ismini yazdırmıyor.

Nazan Şara Şatana

nazanss.blogspot.com