Sultanlar - Şehzadeler -Tılsımlı Gömlekler
Giyerlermiş.
nazanss.blogspot.com
Tılsımlı gömleklerin kimin tarafından tam
yapıldıkları bilinmiyor.
Aradan asırlar geçmiş.
Gömleklerden kalanların üzerinde yapılan
çalışmalardan neler olduğu öğrenilmek üzere araştırılmış.
Gömleklerin üzerindeki simgeler bir hayli ilgi
çektiğinden üzerinde araştırma yapılması kararı alınmış.
Simgeler sayesinde bazı tahminler yapıla bilinmiş.
Bazı gömleklerde akrep motifi var.
Halk arasında akrep efsunu olarak bilinen, yılan ve
akrep gibi sürüngenlerin sokmasına karşı, onların uyutulup zararsız hale
getirildiği inancı varmış.
Bu efsunu en iyi yapanların Rufai tarikatı şeyhleri
ve mensuplarıymış.
Rufai şeyhlerinin türbelerinin tasvirlerinde bu
sürüngenler oluyormuş.
Yılan, akrep gibi hayvanların sokmasına karşı
koruduğuna inanılan bu yazılı gömleklerin, Rufai şeyhleri tarafından
hazırlandığı zannediliyormuş.
Konya ve Edirne Mevlevî şeyhlerinden Sinan Dede'nin
bazı padişahlara gömlek hazırladığı biliniyormuş.
Zaten tek bilinen de oymuş.
Bunlar sırasıyla II. Bayezid, I. Selim, I. Süleyman,
II. Selim ve III. Murad. Özellikle I. Selim, İran seferine giderken hayır
duasını almış.”
30
Mart 1477 Pazar gecesi güneş koç burcunda,
19
derecede iken
Saat
3'ü 57 dakika geçerek başlandığı,
29
Mart 1480 Salı gecesi güneş yine koç burcunda 19 derecede iken
Saat
12'i 36 dakika geçe bitirildiği…”
Gömlek için bu kadar açık bir tarih verilmesi
burçların insan üzerinde ne kadar etkili olduğuna inanıldığını gösteriyor. Bu
örnekten de anlaşılacağı üzere gömleklerin yazımına müneccim denilen günümüz
astrologlarının tespit ettiği tarihe göre başlanılmış.
İlm-i nücüm (yıldız bilimi) ile uğraşan müneccimler
başvurulan bir iş için eşref saat denilen uğurlu saati tespit edip işin bu saatte
yapılmasını önerirlermiş.
Eşref saati sadrazama sadaret mührünün verilmesi,
harp ilânı gibi çok ciddi konulardan ziyaret saatinin seçimine kadar her konuda
uygulanıyormuş.
Gömlekler üzerinde yazılar genellikle geometrik
şekiller içine yazılmış. Bununla beraber hiçbir geometrik bölünme olmadan düz
satırlar halinde zemine de yazılmış.
Gömlek yüzeyine kare, dikdörtgen, baklava, daire,
yarım daire, üçgen şekilleri çiziliyor, içleri ayrıca karelere bölünerek içine
vefk (rakamlar) ve cifr (harfler) yazılıyormuş.
Ebced hesabına göre Arap alfabesindeki her harfin
sayısal olarak bir değeri vardır. Harflerin dizilişine göre hesap edilerek
Kuran'ın istenilen ayeti gizemli bir şekilde ifade edilmiş.
Kur'an
surelerinden başka gömleklerde; İlahi kudrete sahip olduğuna inanılan;
Esma’ül-Hüsna
(Allah'ın 99 adı),
Dört meleğin
adı (Mikail, Cebrail, Azrail, İsrafil),
Hz.
Muhammed'in hilye-i şerifi (tasviri),
Nübüvvet mührü
(peygamberlik işareti)
Hadisleri,
onun için yazılan Kaside-i Bürde,
Hz. Ali'nin
eşkâli,
Şiirler,
dualar, istek ve yakarışlar yer alıyor.
Bazen enseye,
bazen etek ucuna, bazen kâğıt etiket gömleğin ait olduğu sultanın adı,
Tarih ve usta
adı da yazılı...
Tılsımlı gömleklere dair ilk bilgiye Kur'an-ı
Kerim'deki Yusuf Suresi’nde rastlanılır. Bu surede Yusuf Peygamber’in, Mısır’ın
azizi olduğu sıralarda kardeşlerine vererek babası Yakup peygambere gönderdiği
bir gömlekten bahsedilir.
Yakup peygamber, bunu yüzüne sürünce oğlunun
ayrılığı ile ağlamaktan görmez olan gözleri açılır. Bu gömlekler, bir rivayete
göre de, Cebrail'in, İbrahim Peygamber, Nemrut tarafından ateşe atıldığı zaman,
Allah'ın emriyle cennetten getirip ona giydirdiği çok ince bir gömlektir. Bu
gömlek İbrahim’den çocuklarına kalır.
Yakup peygamber de onu bir muska içine koyarak
gizlice oğlu Yusuf’un boynuna takar. Kardeşleri kıskançlıktan Yusuf’u kuyuya
attıkları zaman da Cebrail, gömleği saklı olduğu muskadan çıkarıp ona
giydirir.”
Gömleklerin üzerine celi, sülüs, kufi yazıyla
işlenen ayetler ve dualar kare, yıldız gibi geometrik şekillerin ya da Kadem-i
Saadet, Süleyman Mührü, Zülfikâr, lale gibi anlamlı motiflerin içine yazılmış.
Peygamber Efendimizin nübüvvet mührü, Hilye-i Şerif
ve O’nun için yazılan
Kaside-i Bürde’yle bezenmiş dört gömlek yer
alıyormuş.
Ancak diğer gömlekler üzerinde de yine
Peygamberimize ait Kadem-i Saadet ve Nalın-ı Saadet motifleri kullanılmış.
Topkapı sarayında Cem Sultan’a ait bir gömlek var.
Topkapı sarayında Cem Sultan’a ait bir gömlek var.
2. Selim’e Hürrem Sultan tarafından diktirilen
gömlek yalnızca Selim ve Bayezid arasındaki taht mücadelesini değil, Rüstem
Paşa’nın entrikalarıyla boğdurulan Şehzade Mustafa’nın hazin sonunu da
anlatıyormuş…
Tılsımlı gömleklerden parası olanlarda yararlanmış. Hele saray çevresinde üst düzeyde olanlar mutlaka yaptırmışlar. Bazıları isteklerini yazdırmış, bazıları dualar yazdırmış, bazıları bahtlarının açılmasını, şanslarının çok olmasını istemiş. Kimileri de direk dileklerini dokutmuşlar.
Şu var ki bu tılsımlı gömleklerin tılsımına herkes
inanıyormuş.
İnanılmamış olunsa asırlarca tılsımlı gömlekler
yaptırılır mıydı?
Halkta bu gömleklerden yaptırıyorlarmış, onlar
kısmet açılmasından, akrep yılan sokmasının konmasına ve eşlerine güzel
görülmelerini isteyecek kadar inanıyorlarmış.
Nazan
Şara Şatana
nazanss.blogspot.com
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder