Cahide Sonku

Pabuçları Pırlantalı, Sigaraları Altın Tabakalı, Çakmakları Zümrütlüymüş.

nazanss.blogspot.com

O annemlerin, babamların zamanından bir kadın!

Onun çok güzel olduğunu biliyorum.

Bakıyorum resimlerine o zamanda bu kadar şıklık, güzellik ve tabiri caizse buna diyecek kelime bulamadığımdan şuh diyeceğim ve şuhluk olarak bu cümlemi sonlandıracağım.

Saçlarının rengi, şimdinin moda sarılarından...

Bazı kıyafetlerini inceliyorum ne kadar güzel ve şık. Vücut ölçüleri yerinde…

Boşuna unun uğrana paralar sokaklara dökülmemiş. Onunla tanışabilmek, onun sesini duymak, ona bir kez bakmak için erkekler sıraya girmemiş.

O farklı bir kadınmış. O güzel bir kadınmış.

16 yaşında Darülbedayi'ye girmiş

İstanbul Şehir Tiyatroları'nın gözde oyuncuları arasındaymış.

Muhsin Ertuğrul döneminin önemli isimlerindenmiş.

1933'te "Söz Bir Allah Bir" filmiyle sinemaya geçmiş.

1950 yılında kendi adına Sonku Film şirketini kurmuş.

"Fedakâr Ana" filmiyle yönetmenliği denemiş.

Oyuncu Talat Artemel ile evlenmiş.

Sonra ondan ayrılmış.

Fabrikatör İhsan Doruk ile evlenmiş.

1953’te kızı Ender dünyaya gelmiş.

Sonra bu eşinden de boşanmış.

"Bataklı Damın Kızı Aysel" adlı filmle ünlenmiş.

Buraya kadar okuduklarımız, bir yıldızın günden güne yükselmesini, ünlenmesini anlatıyor. Cahide Sonku’nun ilk yıllarını öğrenelim.

Kimin kızı nerede doğmuş?

Yemen'de 1916 yılında Bab-ı Sabah, yani Sabah Kapısı denilen yerde, bir asker ailesinin kızı olarak dünyaya gelmiş.

Dedesi Yedinci Ordu Komutanı Çorapsız İbrahim Paşa, babası ise dedesinin emrinde görev yapan bir subaymış.

Aile, erkek çocuğunu çok sevdiği için daha doğmadan Cahide'nin ablasına Necdet ismini koymuşlar.

Cahide doğunca da bu geleneği bozmayarak ona savaşan manasına gelen Mücahit adını vermişler.

Gerçekten de Cahide'nin bütün yaşamı savaşmakla geçmiş.

Yemen'den İstanbul'a geldiklerinde ilk şansızlıkları babasının evi terk etmesiyle başlamış.

Yoksul olmuşlar bir anda.

Yoksullukla birlikte bir şansızlıkta annesinin hastalanması olmuş.

Cahide çalışmak zorunda kalmış.

Ortaokuldayken bir handa çalışmaya başlamış.

1932 yılının Eylül ayının son haftasında gazetede çıkan bir ilan Cahide'nin yaşamının değişmesine sebep olmuş.

Şehir Tiyatroları, konservatuvar için öğrenci aramaktaymış.

Seçilecek olanlar hem okuyacak hem de çalışacaklarmış.

Muhsin Ertuğrul'un beğenmesi üzerine Cahide seçmelerde başarı göstermiş.

135 kuruş yevmiyeyle figüran olarak işe girmiş.

1932 yılında 'Yedi Köyün Zeynep'i piyesi ile figüran olarak sahneye çıkmış.

Cahide omuzunda testi taşıyan bir köy kızını canlandırmış.

Oyunda hiç repliği olmamasına rağmen, bütün oyuncuların cümlelerini ezberlemiş.

1933 yılında Muhsin Ertuğrul'un rejisörlüğünü yaptığı 'Söz Bir Allah Bir' adlı filmle beyaz perdeye geçmiş.

İnsanların hayatlarının nerede nasıl şekil alacağını Allah’tan başka kimsenin bilmesine imkân yok.

Babası evlerini terk etmeseydi, Cahide okulunu bırakmayacaktı, kim bilir nasıl bir hayatı olacaktı. Muhsin Ertuğrul’un konservatuvarından haberi olmasaydı, çalıştığı handa aldığı haftalıkla geçinmek dorumunda olacaklardı.

Hayat ne zaman nasıl hangi kapıları açacak, hangilerini kapatacak bu asla bilinmez. Cahide Sonku artık yavaş - yavaş ünlü olmaya başlamıştır.

16 yaşında Darülbedayi'ye girdiğinde ciddi derecede serpilmiş, güzelleşmiş bir genç kızmış.

Kısa zamanda İstanbul Şehir Tiyatrolarının iyi oyuncularından biri olmuş ki o dönemin yukarıda da yazdığımız gibi büyük üstadı Muhsin Ertuğrul’un tiyatrosundaymış. Oranın nerede ise en gözde oyuncusuymuş.

Cahide Sonku birçok ilki yapan bir cesur kalptir. Cumhuriyet tarihinin ilk kadın efsanelerinden biri…

Onun farklı bir cesareti varmış. Kendine farklı güveniyormuş. Sinemada ve tiyatroda kadın olarak her şeyi başaracağını sanmış.

Kimseyi önemsememiş, kendi çizdiği tabuları varmış. Onları uygulamış. Bildiği ne varsa onları yapmış. Hatta erkeklerin dünyasına göz koymuş. Onlar yaparsa ben de yaparım demiş. Çok ünlenmiş. Onun geldiği yerlere kırmızı halılar döşerlermiş. Onun şerefine şampanyalar patlatırlarmış. Onu elmaslara, orkidelere boğarlarmış.

Cahide Sonku’nun; pabuçları pırlantalı, sigaraları altın tabakalı, çakmakları zümrütlüymüş.

Tiyatrolarda neler yapmış, hangi oyunlarda oynamış?

Vanya Dayı

Hamlet

Kral Lear

Bir Kavuk Devrildi

Cahide Sonku böyle birbirinden değerli yüz oyunda sahne almış...

Tiyatroda bu kadar muhteşem oyunlarda sahne alınca tüm gazeteciler peşinden koşmaya başlamış.

Gün yokmuş ki onunla ilgili bir haber yayınlanmasın… Sinemadaki filmlerde inanılmaz seyirci buluyormuş.

Dönemin star erkek oyuncuları ile oynadığı filmler iyi gişe yapıyormuş.

O zamanlar Gala filmin ilk gösterildiği sinemalarda, oyuncularda gelir halkla birlikte izlerlermiş.

Cahide Sonku gelecek diye yer yerinden oynar, trafik tıkanırmış. İstiklal cadde ana baba günü olurmuş.

Bütün bunların yanı sıra; lüks hayat Cahide Sonku’da yavaşta olsa bir alışkanlığa dönüşen içki sevgisini de kamçılıyordu.

Her geçen gün kadeh sayısı arttıkça, onunla ilgili yazılarda zamanla ufak – ufak değişmeye başlıyordu.

Tam bu günlerde büyük bir aksilik yaşamış. Cahide Sonku’nun film şirketi bir yangınla yandı – bitti kül oldu misali yok oldu.

Servetini büyük ölçüde bu yangında kaybetti.

Şirketin bütün filmleri yandı.

Bu Cahide Sonku’nun hayatında dönülmez bir karanlığın ilk adımlarıydı.

Bunu atlatabilmek için alkole biraz daha sarıldı.

Bu günlerde Dormen tiyatrosuna katıldı.

İlk başlarda iyi giden sahne ve sahne arkasındaki hayat zamanla Cahide Sonku’nun alkolle olan problemi yüzünden sekteye uğramaya başlamış.

Sonunda buradan ayrılmış. Cahit Irgat’la birlikte Cahitler adı altında bir tiyatro kurmuşlar ama bu da uzun ömürlü olmamış.

Bizler filmleri izlerken aman film canım gerçek değil ki deriz.

Oysa filmler birilerinden alınmıştır, esinlenilmiştir. Ben yazdığım senaryoların çoğunu bir yerlerden esinlenerek yazarım.

O kadar çok hayat malzemeleri vardır ki elimde.

Hiç dışarılardan senaryo, film almamıza gerek yok ki.

Bizim turizmde çalışan her personelin, gazetecilikte röportajını yaptığın ya da yapmadığın tanıdığın her insanın hayatı kayda değer derecede bir film ya da roman malzemesi… Bir küçük kız çıkar ünlü olur para kazanır sonra batar e sefalet içinde ölür.

Ne yazık değil mi Cahide Sonku’da Türk filmlerindeki sonlar gibi bir sonla hata veda etmiştir.

Cahide Sonku'nun sonu ise alkol yüzünden sefaletle sonlanmış.

O Aç kalmasın diye kendisine sefalet günlerinde figüran rolleri verdiklerini söyleyen sinemacılar varmış.

Sonunda 1981 yılında, altmış iki yaşında yoksulluk ve sefalet içinde ölmüş…

Ne çıkar bir dönem olay kadın olmuşsa, ne çıkar pırlantalarla, son model arabalarla, lüks oteller, lüks evlerde yaşamışsa…

Ne çıkar Cahide Sonku olmuşsa…

Hani gökyüzüne bakarız bir yıldız kayar… İşte aynen öyle…

Bir yıldız kaydı, Adı Cahide Sonku…

Nazan Şara Şatana

nazanss.blogspot.com